16. CUMARTESİ YASAĞI

 

Allah Teâlâ şöyle buyurur:

“İçinizden cumartesi yasağını çiğneyenleri elbette bilirsiniz. Bu sebeple onlara "aşağılık maymunlar olun!" demiştik. Bunu yaptık ki, hem orada olanlar ve olmayan­lar için caydırıcı bir ceza, hem de sakınanlar  için  bir öğüt  olsun.” (Bakara 2/65–66)

Yahûdi lerde cumartesi günü av yasağı vardı. Davûd (a.s.) zamanında sahil kenti olan Eyle'de[1] Yahûdi ler yaşardı. Yılın bir ayında her taraftan oraya ba­lıklar akın eder, neredeyse su görün­mez olurdu. O ayın dışında ise sadece cumartesi günleri balık gelirdi. Derken deniz kena­rında ha­vuzlar kazıp arklar açtılar. cumartesi havuz­lar balıkla dolar, pazar günü avlar güya yasağı çiğneme­miş olurlar ama yine de cezalandırılacakla­rından korka korka balıklardan ya­rarlanırlardı. Zamanla evlatlar ba­baların yo­lundan gitti, zengin oldular. Bunu hoş karşılamayanlar vazge­çirmeye çalıştılarsa da vazgeçmediler. "Çoktandır bunu yapıyoruz, Allah'tan bir ceza gelmedi." Dediler. "Aldanmayın, belki bir azap gelir, yok olursu­nuz." dendi. Bir sabah alçak maymunlar haline geldiler. Üç gün böyle yaşadılar, sonra yok olup gittiler[2].

Bir bölük müca­deleyi sürdürdü. “Aralarından bir (başka) bölük şöyle di­yordu: "Allah'ın yok edeceği veya şid­detli azaba uğratacağı bir topluma niçin öğüt veriyorsunuz?" Öğüt verenlerin buna cevabı şöyle olmuştu: "Bu, Rabbinize, hiç değilse bir özür beyan edebilme­miz içindir, belki Allah'a karşı gelmekten sakınırlar.” Âyetler şöyle devam ediyor:

“Kendilerine yapılan öğütleri unutunca, biz fe­nalıktan men edenleri kurtardık ve zalimleri, Allah'a karşı gelmelerinden ötürü şiddetli azaba uğrattık. Konan yasakları aşınca, onlara: "Aşağılık maymunlar olun" dedik.” (A’raf 7/165-166)

 


[1] Kutsal Kitap’ın Türkçe baskısına (Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İst. 2001) eklenen haritaya göre bu yerin adı Eylat’tır.

[2] Fahrüddin er-Râzî, Tefsir-i kebîr, Bakara 64-65’in tefsiri.