10: EMZÝRME BÖLÜMleri
Ø neseb (soy) yönünden haram olanlar süt emme yönünden de haramdýrlar
1146- Ali b. ebî Tâlib (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah neseb yönünden haram kýldýðýný süt emme yönünden de aynen haram kýlmýþtýr.” (Nesâî, Nikah: 51; Ýbn Mâce: Nikah: 34)
ž Tirmîzî: Bu konuda Âiþe, Ýbn Abbâs ve Ümmü Habibe’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ali hadisi hasen sahihtir. Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabýndan ve sonraki dönemlerden pek çok ilim adamý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar bu konuda aralarýnda farklý görüþ olduðunu bilmiyoruz.
1147- Âiþe (r.anha)’dan rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Allah doðum bakýmýndan haram kýldýðý kimseleri süt emme bakýmýndan da haram kýlmýþtýr.” (Nesâî, Nikah: 51; Ýbn Mâce: Nikah: 34)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonraki dönemlerden bir kýsým ilim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar bu konuda aralarýnda bir ihtilaf olduðunu bilmiyoruz.
Ø süt amcasý amca yerindedir
1148- Âiþe (r.anha)’dan rivâyet edildiðine göre, þöyle demiþtir: Süt emme yönünden amcam olan kiþi gelip yanýma girmek için izin istedi. Rasûlullah (s.a.v.)’den emir almadýkça ona izin vermeyi kabul etmedim. Rasûlullah (s.a.v.)’i, yanýna girsin o senin amcan yerindedir. Âiþe dedi ki: O’nun karýsý beni emzirmiþti kocasý deðil dedi. Rasûlullah (s.a.v.)’de buyurdu ki: “O senin amcandýr yanýna girsin.” (Buhârî, Nikah: 118; Müslim, Rada: 2)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Peygamber (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonraki dönemlerden bazý ilim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar ve Lebenel Fahli (yani süt emzirmeden dolayý süt emzirenlerin kocalarýný haram kýlmayý) hoþ görmezler.
Âiþe’nin hadisi bu konuda asýldýr. Kimi ilim adamlarý da Leben-ül Fahle (yani süt emzirmeden dolayý süt emziren kadýnlarýn kocalarýndan korunmalarý gerektiðine kanaat getirmiþler) izin vermiþlerdir. Birinci görüþ daha sahihtir.
1149- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre, iki cariyesi olan bir erkek hakkýnda þöyle soruldu: “Bu cariyelerden biri bir oðlan çocuðunu diðeri de bir kýz çocuðunu emzirmiþtir. Bu iki çocuk sonra birbirleriyle evlenebilir mi? Ýbn Abbâs dedi ki: “Hayýr evlenmezler o iki cariye de ayný erkeðin döl suyu ile sulanmýþtýr dolayýsýyla aþý birdir.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu konuda bu hadis esas delildir. Ahmed ve Ýshâk’da ayný kanaattedirler.
Ø bir veya iki sefr emmekle haramlýk meydana gelmez
1150- Âiþe (r.anha)’dan rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Bir veya iki defa emmekle haramlýk meydana gelmez.” (Müslim, Rada: 5; Ýbn Mâce, Nikah: 35)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ümmül Fadl, Ebû Hüreyre, Zübeyr b. Avvam, Ýbn zübeyr’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
“Bir veya iki sefer emmek haramlýk meydana getirmez” hadisini pek çok kimse Hiþâm b. Urve’nin babasýndan ve Abdullah b. Zübeyr’den rivâyet etmiþlerdir.
Muhammed b. Dinar bu hadisi Hiþâm b. Urve’den, babasýndan, Abdullah b. Zübeyr’den rivâyet etmiþtir.
Muhammed b. Dinar el Basrî bir rivâyetinde “Zübeyr”den ilavesi vardýr ki bu rivâyet pek makbul deðildir. Hadisçiler yanýnda makbul ve sahih kabul edilen rivâyet Ýbn ebî Müleyke’nin Abdullah b. Zübeyr ve Âiþe’den rivâyetleridir.
Tirmîzî: Âiþe hadisi hasen sahihtir.
Muhammed’e bu hadis hakkýnda sordum þöyle dedi: Sahih olan rivâyet Ýbn-üz Zübeyr ve Âiþe rivâyetleridir. Muhammed b. Dinar ve Zübeyr’i ilave etmiþtir ki o rivâyet Hiþam b. Urve’nin babasýndan ve Zübeyr’den demektir. Peygamber (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonrakilerden bazý ilim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar.
Âiþe diyor ki: Kur’ân’da “Belli miktarda on emiþ” indirilmiþti sonra bunun beþinin hükmü kaldýrýlarak “Belli miktarda beþ emiþ” çevrildi durum bu þekilde iken Rasûlullah (s.a.v.) vefat etti. Bu hadisi bu þekilde bize Ýshâk b. Musa el Ensarî, Ma’n yoluyla Mâlik’den, Abdullah b. Ebû Bekir’den, Amre’den, Âiþe’den rivâyet etmiþtir. Peygamber (s.a.v.)’in bazý hanýmlarý ve Âiþe böylece fetva vermiþlerdir. Þâfii ve Ýshâk’ta bu görüþtedir.
Ahmed b. Hanbel: “Bir veya iki emmek haramlýk meydana getirmez” hadisiyle uygulama yapar ve der ki: Her kim Âiþe’nin “Belli miktarda beþ emiþ” hadisindeki sözüne uyarsa o görüþ saðlamdýr diyor ve bu konuda bir þeyler söylemeye cesaret edemiyor.
Peygamber (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonraki dönemlerden bazý ilim adamlarý; “Mideye inen azda olsa çok da olsa haram kýlar” demektedirler. Sûfyân es Sevrî, Mâlik b. enes, Evzâî, Abdullah b. Mübarek, Vekî’ ve Küfeliler bu görüþtedirler.
Abdullah b. ebî Müleyke; Abdullah b. Ubeydullah b. ebî Müleyke’dir. Künyesi Ebû Muhammed’dir. Abdullah, Taif’te kadýlýk yapmýþtýr.
Ýbn Cüreyc, Ýbn ebî Müleyke’nin þöyle söylediðini bize aktarýr: “Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabýndan otuz kadar kimseyle görüþtüm.”
Ø süt emme konusunda tek bir kadýnýn þâhidliði yeterlidir
1151- Ukbe b. Hâris (r.a.)’den rivâyet edilmiþtir. (Abdullah b. ebî Müleyke bu hadisi Ukbe’nin kendisinden de iþittim fakat Ubeyd’in rivâyetini daha iyi kavramýþ bulunuyorum dedi) diyor ki: “Bir kadýný kendime nikahlamýþtým derken siyah bir kadýn geldi ve ikinizi de emzirmiþtim dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.)’e geldim ve dedim ki: Filanýn kýzýný kendime nikahladým derken siyah bir kadýn gelerek ikinizi de emzirdim dedi o kadýn yalancýdýr dedim. Ukbe diyor ki: “Peygamber (s.a.v.) benden yüz çevirdi. Bu sefer yüzünü çevirdiði taraftan gelerek o kadýn yalancýdýr dedim. Bunun üzerine þöyle buyurdular: “Ýkinizi de emzirdiðini iddia ettiði halde sen hala o kadýnla nasýl karý koca olarak yaþarsýn? Býrak onu!” (Buhârî, Þehâdet: 14; Ebû Dâvûd, Akdýye: 18)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ýbn Ömer’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ukbe b. Hâris hadisi hasen sahihtir. Pek çok kimse bu hadisi Ýbn ebî Müleyke’den Ukbe b. Hâris’den rivâyet ederek senedinde “Ubeyd ibn ebî Meryem’i” zikretmediler. “Býrak o kadýný” da demediler. Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonraki dönemlerden bazý ilim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar, emzirme konusunda bir kadýnýn þâhidliðini yeterli görürler.
Ýbn Abbâs der ki: Emzirme konusunda tek bir kadýnýn þâhidliði caiz ve geçerli olup o kadýnýn bu konuda yemin etmesi istenir. Ahmed ve Ýshâk’ta ayný görüþtedirler.
Bazý ilim adamlarý da derler ki: Tek kadýnýn þâhidliði caiz ve yeterli olmaz birden fazla olmasý gerekir. Þâfii’de bu görüþtedir.
Carûd’tan iþittim; Vekî’nin þöyle söylediðini iþittiðini söyledi: “Emzirme konusunda tek bir kadýnýn þâhidliði adliye açýsýndan geçerli deðildir ama takva yönüyle o kimsenin o kadýndan ayrýlmasý iyi olur.”
Ø emme iþi iki yaþýndan aþaðý olursa haramlýk gerçekleþir
1152- Ümmü Seleme (r.anha)’dan rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Süt emmenin haram kýlaný, baðýrsaklarý patlatacak kadar çok emilmesi ve sütten kesilme yaþý olan iki yýldan önce emilmesi þeklinde olanýdýr.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabýndan ve daha sonraki dönemlerden pek çok ilim adamý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar. Süt emme iki yaþýn altýnda olursa haramlýk gerçekleþir, iki seneden sonra olaný hiç kimseyi haram kýlmaz.
Ø süt emziren kimsenin hakký nasýl ödenebilir?
1153- Haccac b. Haccac el Eslemî (r.a.)’in babasýndan rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.)’e þöyle sormuþtur: “Ey Allah’ýn Rasûlü emzirme hakkýný nasýl ödeyebilirim? Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdular: “Emziren kadýna iyi bir köle ve cariye vermektir.” (Ebû Dâvûd, Nikah: 11; Nesâî, Nikah: 56)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Hadiste geçen “Emzirme hakkýný nasýl ödeyebilirim” cümlesinin manasý süt emziren kimsenin hakký nasýl ödenebilir demektir. Rasûlullah (s.a.v.) buna cevap olarak “Süt emziren kadýna bir köle ve cariye verirsen hakkýný ödemiþ olursun” buyurdular.
Ebût Tufeyl’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Peygamber (s.a.v.) ile birlikte oturmakta iken bir kadýn çýkageldi. Peygamberimiz (s.a.v.) elbisesini yaydý o da oraya oturdu o kadýn gidince þöyle denildi: “Bu kadýn küçükken Rasûlullah (s.a.v.)’i emzirmiþti.”
Yahya b. Saîd el Kattan, Hatîm b. Ýsmail ve baþka pek çok kimse bu hadisi Hiþâm b. Urve’den, babasýndan, Haccac b. Haccac’tan babasýndan bu þekilde rivâyet etmiþlerdir.
Sûfyân b. Uyeyne’de Hiþâm b. Urve’den babasýndan Haccac b. ebî Haccac’tan ve babasýndan rivâyet etmiþtir. Ýbn Uyeyne hadisi pek makbul deðildir. Sahih olan rivâyet onlarýn Hiþâm b. Urve ve babasýndan ki Hiþâm b. Urve Ebûl Münzir diye künyelenir. Kendisi sahabeden Câbir b. Abdullah’a ve Ýbn Ömer’e ulaþmýþtýr. Fatýma bintil Münzir b. Zübeyr b. Avvam; Hiþâm b. Urve’nin hanýmýdýr.
Ø evli olan bir cariye hürriyetine kavuþturulursa ne olur?
1154- Âiþe (r.anha)’dan rivâyet edildiðine göre, þöyle demiþtir: “Berire’nin kocasý köle idi. Berire azâd edilip hürriyetine kavuþturulunca Rasûlullah (s.a.v.) onu serbest býraktý o da kocasýndan ayrýlmayý seçti. Kocasý hür olsaydý Rasûlullah (s.a.v.) onu serbest býrakmazdý.” (Müslim, Itk: 2; Ebû Dâvûd, Talak: 18)
1155- Âiþe (r.anha)’dan rivâyete göre, þöyle demiþtir: “Berire’nin kocasý hür idi, Rasûlullah (s.a.v.) hürriyetine kavuþturulan Berire’yi kocasýna dönüp dönmemekte serbest býraktý.” (Ebû Dâvûd, Talak: 18; Müslim, Itk: 2)
ž Tirmîzî: Âiþe hadisi hasen sahihtir. Hiþâm babasý vasýtasýyla Âiþe’den þöyle rivâyet etmiþtir. Âiþe þöyle demiþtir: “Berire’nin kocasý köle idi.” Ýkrime Ýbn Abbâs’tan rivâyet ederek þöyle demiþtir: “Berire’nin kocasýný gördüm köle idi ve adý da Muðis” idi.
Ýbn Ömer’den de böylece rivâyet edilmiþ olup bazý ilim adamlarýnýn görüþü bu hadise göredir ve þöyle derler: “Hür bir kimsenin nikahý altýndaki cariye hürriyetine kavuþturulursa ona seçme hakký yoktur. kölenin nikahý altýnda olan bir cariye hürriyetine kavuþturulursa kocasýna dönüp dönmemekte seçme hakký vardýr.” Þâfii, Ahmed ve Ýshâk’ta bu þekilde düþünürler.
A’meþ’in, Ýbrahim’den, Esved’den, Âiþe’den rivâyetine göre Âiþe þöyle diyor: “Berire’nin kocasý hür idi. Rasûlullah (s.a.v.), kocasýna dönüp dönmemekte onu serbest býraktý.”
Ebû Avâne bu hadisi A’meþ’den, Ýbrahim’den, Esved’den ve Âiþe’den rivâyet etmiþ olup Esved diyor ki: “Onun kocasý hür idi.” Tabiin ve daha sonraki dönemlerden ilim adamlarýndan bir kýsmý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar. Sûfyân es Sevrî ve Küfeliler bu görüþtedirler.
1156- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyet edilmiþtir: “Berire hürriyetine kavuþturulduðu gün onun kocasý; Muðîre oðullarýnýn siyah bir kölesi idi. Vallahi onu Medîne sokaklarý ve çevrelerinde hâlâ görür gibiyim göz yaþlarý sakallarýný ýslatmakta Berire’nin kendisini seçmesi için memnun etmeye çalýþmaktadýr. Fakat Berire’de bunu yapmadý.” (Ebû Dâvûd, Talak: 18; Müslim, Itk: 2)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir. Saîd b. ebî Arûbe, Saîd b. Mýhran’dýr. Ebû’n Nasr diye künyelenir.
Ø çocuk kimin yataðýnda bulunursa ona aittir
1157- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Çocuk döþek sahibinindir zina edene ise mahrumiyet vardýr.” (Müslim, Rada; 10)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ömer, Osman, Âiþe, Ebû Umâme, Amr b. Hârice, Abdullah b. Amr, Berâ b. Âzib ve Zeyd b. Erkâm’dan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ebû Hüreyre hadisi hasen sahihtir. Peygamber (s.a.v.)’in ashabýndan bazý ilim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar.
Zührî bu hadisi Saîd b. Müseyyeb’den, Ebû Seleme’den ve Ebû Hüreyre’den rivâyet etmiþtir.
Ø bir kadýný görüp hoþlanan erkek ne yapmalýdýr?
1158- Câbir b. Abdullah (r.a.)’den rivâyete göre: “Peygamber (s.a.v.) bir kadýn görmüþtü de hanýmlarýndan Zeyneb’in yanýna girerek ihtiyacýný gördü ve çýkarak þöyle buyurdu: “Bir kadýn gelirken bazen þeytan kýlýðýnda ve þeytanýn göreviyle gelebilir. Sizden biriniz böyle bir kadýn gördüðünde ondan hoþlanýr ve gönlü onda kalýrsa hemen hanýmýnýn yanýna gelsin cinsel iliþkide bulunsun çünkü onda bulunanýn aynýsý bunda da vardýr.” (Müslim, Nikah: 2; Ebû Dâvûd, Nikah: 43)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ýbn Mes’ûd’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Câbir hadisi hasen sahih garibtir. Hiþâm ed Destevaî; Hiþâm b. Senber’dir.
Ø kocanýn hanýmý üzerindeki hakký nedir?
1159- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, Peygamber (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Ýnsanlardan birisinin bir diðerine secde etmesini emredecek olsaydým kadýnýn kocasýna secde etmesini emrederdim.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu konuda Muâz b. Cebel, Suraka b. Mâlik b. Cu’þum, Âiþe, Ýbn Abbâs, Abdullah b. ebî Evfâ, Talk b. Ali, Ümmü Seleme, Enes ve Ýbn Ömer’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ebû Hüreyre hadisi bu þekliyle yani Muhammed b. Amr, Ebû Seleme ve Ebû Hüreyre rivâyeti olarak hasen garibtir.
1160- Talk b. Ali (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Erkek bir ihtiyacý için hanýmýný çaðýrdýðýnda tandýr baþýnda ekmek yapýyor bile olsa hemen o iþini býrakýp kocasýnýn yanýna gelsin.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen garibtir.
1161- Ümmü Seleme (r.anha)’dan rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Hangi kadýn kocasý kendisinden razý olarak ölürse mutlaka Cennete girer.” (Ýbn Mâce: Nikah: 4)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen garibtir.
Ø hanýmýn kocasý üzerindeki hakký nedir?
1162- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Müminlerin iman bakýmýndan en olgun olanlarý ahlak yönünden de en güzel olanlarýdýr. Sizin iyileriniz kadýnlarýna iyi davrananlardýr.” (Ebû Dâvûd, Sünnet: 15)
ž Tirmîzî: Bu konuda Âiþe ve Ýbn Abbâs’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ebû Hüreyre hadisi hasen sahihtir.
1163- Süleyman b. Amr b. Ahvas (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: veda haccýnda Rasûlullah (s.a.v.) ile birlikte bulunan babam anlatmýþtý. Allah’a hamd ederek söze baþladý bazý hatýrlatmalarda bulunarak va’zu nasihatte bulundu uzunca olan bu hadisin bir kýsmýnda þöyle buyurdu: “Dikkat edin kadýnlara karþý iyi davranmanýzý tavsiye ederim, onlar size baðlýlýklarý ve yardýmlarý yönünden esirler gibidir. Cinsel iliþki dýþýnda onlardan fazla bir þey istemeyin, fazla yükler yüklemeyin. Ancak apaçýk çirkin bir þey yaparlarsa o zaman onlarý yataklarýnda yalnýz býrakýn ve fazla olmamak þartýyla onlarý dövün. Size itaat ettikleri takdirde bahaneler arayarak onlara sýkýntý vermeyin. Dikkat edin sizin kadýnlarýnýz üzerinde haklarýnýz olduðu gibi onlarýnda sizin üzerinizde haklarý vardýr. Sizin kadýnlarýnýz üzerindeki hakkýnýz: Sevmediðiniz kimseleri evinize sokmamalarý ve hoþlanmadýðýnýz kimselerle konuþmamalarýdýr. Dikkat edin sizin üzerinizde onlarýn hakký ise: Yedirmek ve giydirmek konusunda onlara iyi davranmanýzdýr.” (Ýbn Mâce: Nikah: 3; Ebû Dâvûd, Nikah: 40)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir.
Hadiste geçen (Avanün ýndeküm)’ün manasý: Elinizin altýndaki esirler gibidir demektir.
Ø kadýnlara arkalarýndan (dübür) yaklaþmanýn yasak oluþu
1164- Ali b. Talk (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Bir bedevi Peygamber (s.a.v.)’e gelerek þöyle dedi: “Ey Allah’ýn Rasûlü! Bizden biri çölde iken yellenir ve su da çok az olursa ne yapmasý gerekir? Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: Sizden biriniz yellendiðinde hemen abdestini alsýn, kadýnlarýnýza arkalarýndan yaklaþmayýn, Allah hakký söylemekten çekinmez.” (Ebû Dâvûd, Tahara: 81)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ömer, Huzeyme b. Sabit, Ýbn Abbâs ve Ebû Hüreyre’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ali b. Talk hadisi hasendir.
Muhammed’den iþittim diyordu ki: Bu tek bir hadisten baþka Ali b. Talk’ýn Rasûlullah (s.a.v.)’den rivâyetini bilmiyoruz. Yine bu hadis Ali b. Talk’a mý ait yoksa Talk Ýbn Ali es Suhaymî’nin midir onu da bilmiyoruz. Buhariye göre anlaþýlan bu hadisi rivâyet eden sahabeden baþka birisidir.
1165- Ýbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah, bir erkeðe veya kadýna arkasýndan yaklaþan kimseye rahmet bakýþýyla bakmaz.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen garibtir.
Bu hadisi Vekî’de rivâyet etmiþtir.
1166- Ali (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Sizden biriniz yellendiðinde abdest alsýn ve kadýnlarýnýza arkalarýndan yaklaþmayýn.” (Ebû Dâvûd, Tahara: 81)
ž Tirmîzî: Buradaki Ali, Ali b. Talk’týr.
Ø baþka erkeklere süslenerek görünen kadýnlarýn durumu
1167- Sa’d’ýn kýzý Meymûne (r.anha)’dan rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Ailesi dýþýndaki kimselere süslenerek görünmeye çalýþan kadýnýn durumu kýyamet günü gerçekleþecek karanlýklar gibidir, ona hiçbir þekilde aydýnlýk yoktur.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadisi sadece Musa b. Ubeyde’nin hadisinden bilmekteyiz. Musa b. Ubeyde ise kendisi çok doðru bir kimse olmakla beraber hadis konusunda zayýf sayýlmýþtýr.
Bazý râvîler bu hadisi merfu olmaksýzýn Musa b. Ubeyde’den rivâyet etmektedirler.
Ø kýskançlýk nedir? mü’min kýskanç olur mu?
1168- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah’ta kýskanýr, mü’min’de kýskanýr. Allah’ýn kýskanmasý mü’min’in haramlarý iþlemesinden dolayýdýr.” (Buhârî, Nikah: 108; Nesâî, Nikah: 16)
ž Tirmîzî: Bu konuda Âiþe ve Abdullah b. Ömer’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ebû Hüreyre hadisi hasen garibtir.
Yine bu hadis; Yahya b. ebî Kesir’den, Ebû Seleme’den, Urve’den, Esma binti ebî Bekir’den de rivâyet edilmiþtir. Her iki rivâyet de sahihtir. Haccac es Savvaf, Haccac b. Ebû Osman’dýr. Ebû Osman’ýn ismi ise Meysere’dir. Haccac, Ebûs Salt künyesiyle bilinir. Yahya b. Saîd onun güvenilir bir kimse olduðunu söylemektedir.
Ebû Bekir el Attar, Ali b. el Medînî’nin bize þöyle dediðini aktarmýþtýr. Yahya b. Saîd el Kattan’a, Haccac es Savvaf’ý sorduðumda “Güvenilen zeki kabiliyetli bir kimsedir” dedi.
Ø bir kadýn tek baþýna yolculuða çýkamaz
1169- Ebû Saîd el Hudrî (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Allah’a ve ahiret gününe inanan bir kadýnýn yanýnda babasý veya oðlu veya kocasý veya kardeþi veya nikahlanmasý haram olan bir kimse olmaksýzýn üç gün veya daha fazla sürecek bir yolculuða tek baþýna çýkmasý helal deðildir.” (Müslim, Hac: 74)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ebû Hüreyre, Ýbn Abbâs ve Ýbn Ömer’den de hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir.
Peygamber (s.a.v.)’den þöyle buyurduðu da rivâyet edilmiþtir: “Bir kadýn beraberinde nikahlanamayacaðý kimselerden biri olmaksýzýn bir günlük ve gecelik yolculuða çýkmasýn.”
Ýlim adamlarý uygulamalarýný bu hadisle yaparlar. Yanýnda nikahlanmasý mümkün olmayan kimselerden biri bulunmaksýzýn yolculuk yapmasýný hoþ karþýlamazlar. Ýlim adamlarý zengin olup mahremi olmayan bir kadýný hacca gidip gidemeyeceði konusunda ayrý görüþler ortaya koymuþlardýr. Bazý ilim adamlarý o kadýna hac vâcib deðildir. Çünkü Allah; “Kimin haccetme yoluna gücü yeterse” buyuruyor mahremi olmamak ta yolculuðun þartlarýndandýr. Bundan dolayý “Mahremi olmadýðý için Beytullahýn yoluna onun gücü yetmez” dediler. Sûfyân es Sevrî ve Küfeliler bu görüþtedirler. Bazý ilim adamlarý da “Yol güvenliði varsa diðer hacca gidenlerle birlikte O’da yola çýkar.” Mâlik ve Þâfii bu görüþtedir.
1170- Ebû Hüreyre (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kadýn bir günlük ve bir gecelik yola yanýnda bir mahremi (Nikahlanmasý mümkün olmayan bir erkek yakýný) olmaksýzýn çýkmasýn.” (Buhârî, Taksirus Salat: 4; Müslim, Hac: 74)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir.
Ø evlenilmesi mümkün olabilen kadýnlarla beraber olmamak
1171- Ukbe b. Âmir (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kadýnlarla beraber olmamaya bakýn!” Bunun üzerine Ensârdan bir adam: Ey Allah’ýn Rasûlü dedi: “Kocanýn babasý ve oðullarýndan baþka olan diðer akrabalarýn durumuna ne dersin? “Onlarla birlikte olmak ölüm gibi felakettir” buyurdular. (Buhârî, Nikah: 112; Müslim, Selam: 8)
ž Tirmîzî: Bu konuda Ömer, Câbir ve Amr b. As’tan da hadis rivâyet edilmiþtir.
Tirmîzî: Ukbe b. Âmir hadisi hasen sahihtir. Gerçekten kadýnlarla birlikte olmanýn hoþ olmayýþý Rasûlullah (s.a.v.)’in þu hadisine uygunluðundandýr. “Bir erkek bir kadýnla tek baþýna bir arada kalmasýn üçüncüleri þeytandýr.”
Hadiste geçen “El Hamv” kocanýn kardeþi demektir. Bir kadýnýn kocasýnýn kardeþiyle bir arada kalmasý ölümden beter tehlikeler ortaya çýkarabilir. O yönden hoþ görülmemiþ daha tehlikelidir denmiþtir.
Ø kadýnlarla mahremi olmadan tek baþýna kalmamak
1172- Câbir (r.a.)’den rivâyete göre, Peygamber (s.a.v.) þöyle buyurdu: “Kocalarý ve mahremleri yanýnda olmayan kadýnlarla beraber olmayýn. Çünkü þeytan damarlarýnýzdaki kan gibi sizi þaþýrtmak için etrafýnýzda dolaþmaktadýr. Biz de: “Bu durum senin için de geçerli midir?” dedik. Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurdular: “Benim için de durum aynýdýr fakat Allah beni o þeytanýn þerrinden korudu ve yardým etti, þeytan bana boyun eðdi.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadis bu yönüyle garibtir. Bazý hadisçiler Mûcâlid b. Saîd’i hafýzasý yönünden tenkit ederler.
Ali b. Haþrem’den iþittim þöyle diyordu: Sûfyân b. Uyeyne Rasûlullah (s.a.v.)’in: “Allah bana yardým etti, þeytan bana boyun eðdi” sözünü; “Ben ondan kurtulurum” þeklinde tefsir etmiþtir. Çünkü “Þeytan asla Müslüman olmaz” demiþtir.
Muðibat: Kocasý yanýnda olmayan kadýnlar demektir. Muðibe; kelimesinin çoðuludur.
Ø sokaða çýkan kadýný þeytan ayartýr mý?
1173- Abdullah b. Mes’ûd (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Kadýn yabancýlara görünmemesi gerekendir. Kadýn bu sýnýrlamanýn dýþýna çýkar ve sokaða dökülürse þeytan onu ayartýp doðru yoldan çýkarabilir.” (Tirmîzî rivâyet etmiþtir.)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen garibtir.
Ø kocasýna eziyet eden kadýna hurîler ne derler?
1174- Muâz b. Cebel (r.a.)’den rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur: “Bir kadýn dünyada kocasýna eziyet ederse Cennet’te ona eþ olacak hurîler þöyle derler: Kahrolasýca kadýn o erkeðe eziyet etme o senin yanýnda misafirdir, senin yanýndan ayrýlýp bize gelecektir.” (Ýbn Mâce, Nikah: 62)
ž Tirmîzî: Bu hadis hasen garibtir. Ancak bu þekliyle bilmekteyiz. Ýsmail b. Ayyaþ’ýn Þamlýlardan rivâyeti daha sahihtir. Onun Hicazlýlardan ve Iraklýlardan münker olan rivâyetleri vardýr.